Sommige verwanten laten bezittingen na die het waard zijn om eeuwig te koesteren. Zo bewaarde mijn oudtante Petronella Suzanna ‘Nel’ van der Steen (generatie 3) ruim zestig jaar een dierbaar album. Daarin verzamelde zij ansichtkaarten. Elke bladzijde bevat voor vier kaarten uitsparingen. Al bladerend trekt er in kleur tien jaar uit haar leven aan onze ogen voorbij. Het album is een uniek document van een vervlogen tijdperk in woord en beeld.

Oudtante Nel kreeg dit album op 21 juli 1908 cadeau voor haar achttiende verjaardag. Het was een ‘souvenir’ van vermoedelijk een bevriend stel. Ze had op dat moment al wat kaarten liggen en in volgende jaren groeide haar verzameling snel.

Het was de belle epoque en de tijd van art nouveau. Stoommachines brachten al decennialang vooruitgang en er verschenen auto’s op straat. Deze periode bood nieuwe mogelijkheden aan ondernemende mensen. Maar vrouwen moesten nog elf jaar wachten voordat ze kiesrecht kregen. Hun carrièrekansen lagen voornamelijk op de huwelijksmarkt.

Jonge, ongetrouwde vrouwen uit de middenklasse, zoals oudtante Nel, woonden bij hun ouders of hadden een dienstbetrekking bij een deftige mevrouw. In het weekend wandelden ze in het plantsoen of bezochten ze een fraaie buitenplaats. Ook maakten ze ritjes met de tram naar het strand. Vervolgens schreven ze naar familie en vriendinnen over hun belevenissen.

Er zitten ansichtkaarten in het album uit plaatsen als Leiden, Aerdenhout, Haarlem, Scheveningen en de duinen bij Schoorl. Maar ook onder meer uit oost-Nederland, zoals van gebouwen en parken in Deventer, Nijmegen en Wageningen. Verder zijn er bostaferelen op de Veluwe, kastelen nabij Arnhem en een boerderijtje in de Achterhoek. Wie geld had, ging toen op al vakantie naar het buitenland, zoals Oostenrijk of Duitsland.

Het album bevat daarnaast veel kaarten van mooi geklede vrouwen en enkele charmante jonge mannen. De dames droegen prachtige jurken met ruisende rokken en een zwierige hoed. Ook zijn er wenskaarten voor een gelukkig nieuwjaar, kaartjes met lieve kindertjes, schattige jonge katjes en veel bloemen. Qua onderwerpen is er eigenlijk weinig verschil met nu. Maar het album ademt de sfeer van honderd jaar geleden en biedt een uniek kijkje in het leven van een jonge vrouw.

Oudtante Nel kreeg rond die tijd verkering met Wim de Bree. Zij maakten in die periode ook de Eerste Wereldoorlog mee. Wim moest in dienst en was elders gestationeerd. Ze schreven elkaar regelmatig en stuurden heel wat ansichtkaarten. Soms staat er niets achterop. Dan was het kaartje gewoon bedoeld voor haar album. Pas na afloop van de oorlog, in 1919, kon het paar trouwen. Rond die tijd stopt oudtante Nel met verzamelen, of voegde ze in het album geen kaarten meer toe.