Cornelia Kortekaas
Anno 2018 kijken weinig mensen op van ongehuwd moederschap. Nog tot vrij recent vond men dit echter onwenselijk, al kwam het natuurlijk voor. Ook in mijn genealogie. Mijn oma aan vaderskant, Cornelia Kortekaas (1888-1988), draagt de familienaam van een voormoeder. Haar overgrootmoeder Dirkje Kortekaas bleef namelijk ongehuwd, maar kreeg wel drie kinderen. Zoon Pieter kwam in juli 1823 ter wereld en tien jaar later volgde een tweeling: Cornelis en Petronella. Wie de vader (of vaders) van de kleintjes was, is nooit opgehelderd.
De aangiften bij de burgerlijke stand bieden geen houvast. Het eerste kind wordt geboren als Dirkje 24 jaar is en van beroep ‘dienstbaar’. De moeder van Dirkje (zelf weduwe) doet aangifte nadat Dirkje bij haar thuis in de Molenstraat te Noordwijk-Binnen is bevallen. Van de tien jaar later geboren tweeling overlijdt het jongetje al na een maand. En het meisje laat geen spoor meer na. Deze kinderen werden alle drie in de maand juli geboren. Had Dirkje misschien een vrijer die steeds rond november in Noordwijk kwam?
In vroegere tijden stond er regelmatig een zwangere bruid voor het altaar. Er ontstond pas een probleem als een man de ‘jongedochter’ liet zitten. Dan kon zij via juridische weg proberen hem tot erkenning en vooral tot onderhoud van het kind te dwingen. Want de moeder zag haar kans op een huwelijk snel slinken en liep een groot risico op armoede. In Dirkje’s familie was het evenmin vetpot. Haar jong overleden vader had slechts los-vast werk als daggelder. Zelf leefde ze tijdens een economisch slechte periode. En ook haar zoon Pieter kwam niet verder dan arbeider of boerenknecht.
Naar welke stamboom je ook kijkt, het is voor een deel gebaseerd op drijfzand. Volgens de orthodox-joodse leer is een kind alleen joods als zijn moeder joods is. Deze redenatie is logisch. Want doorgaans mag je aannemen dat de in akten vermelde moeder echt de moeder is. Maar de vader … Daarom verdient de vrouwelijke lijn in een genealogie minstens evenveel aandacht.
Familiesporen 
Hallo Karin van Veen.
Volgens het doop- en trouwboek van de R.C. gemeente Noordwijk is de vader van Dirkje Kortekaas “Pieter Paardenkooper”. Een kopie hiervan is in mijn bezit en als je wilt kan ik je wel eens scan hiervan sturen.
LikeLike
Beste Peter,
Bedankt voor je reactie. Uiteraard ben ik geïnteresseerd in een scan van deze registratie. Wel vraag ik mij af over welke Dirkje Kortekaas we het precies hebben. Mijn voormoeder Dirkje is de in 1798 geboren dochter van Cornelis Kortekaas en Neeltje Langeveld. Of bedoel je wie de vader is van Dirkje’s kinderen?
LikeLike
Hallo Karin.
Sorry voor de late reactie. Ik had het mis. Degene die ik bedoel (Pieter Paardekooper) is de vader van Pieter Kortekaas, geboren op 25 juli 1823 te Noordwijk-binnen. Deze Pieter Kortekaas is de zoon van Dirkje Kortekaas, geboren op 27 september 1798 te Noordwijk en dochter van Cornelis Kortekaas en Neeltje Langeveld.
LikeLike
Beste Peter,
Ik kom zelf ook uit de lijn van Dirkje Kortekaas en ben erg benieuwd naar het kopie van het doop en trouwboek van Noordwijk waaruit blijkt dat Dirkje en Petrus getrouwd zijn. Kan ik een scan hiervan van jou ontvangen?
Groet Jolanda de Koning
LikeLike
Hallo
Ben ook een Kortekaas en op zoek naar gegevens betreffende mijn voorouders.
Zou eveneens bijzonder geinteresseerd zijn naar het document waaruit blijkt dat Pieter Paardekooper vader is van Pieter Kortekaas (1823).
Zoud U zo vriendelijk willen zijn per e-post contact met mij op te nemen?
Met vriendelijke groet,
Leo Kortekaas.
LikeLike
Beste Leo,
De scan die ik van Peter (zie reactie hierboven, februari 2019) heb ontvangen, bestaat uit een pagina met informatie overgetypt uit het katholieke doopboek van Noordwijk. Hier voeg ik voor geïnteresseerden het betreffende stukje uit de scan toe en ik zal je nog apart een bericht sturen.
Met vriendelijke groet,
Karin van Veen
LikeLike